Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào tòa soạn hội tụ không chỉ là xu thế tất yếu mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực, đặc biệt khi được triển khai theo hai khía cạnh chính: hỗ trợ độc giả và nâng cao hiệu suất công việc cho nhà báo.
Hai khía cạnh ưu tiên khi sử dụng trí tuệ nhân tạo trong tòa soạn hội tụ
1. Cá nhân hóa trải nghiệm độc giả:
AI giúp phân tích hành vi, sở thích của độc giả để đưa ra các gợi ý nội dung phù hợp. Các hệ thống tự động có thể nhận diện từng đối tượng độc giả, dự đoán nhu cầu thông tin và hiển thị những bài viết đúng lúc, đúng chỗ.

Ví dụ, thay vì để độc giả tự tìm kiếm trong kho dữ liệu khổng lồ, AI có thể hiển thị ngay các tin tức liên quan, tạo sự thuận tiện và nâng cao trải nghiệm. Các chatbot hỗ trợ trực tuyến cũng là một công cụ đắc lực, cung cấp thông tin nhanh chóng qua giao diện trò chuyện thân thiện.
Kết quả là, trang báo gia tăng được tương tác, độc giả dành nhiều thời gian hơn trên nền tảng, đồng thời xây dựng lòng trung thành với thương hiệu báo chí.
2. Tăng cường hiệu suất làm việc của nhà báo:
AI không chỉ hỗ trợ độc giả mà còn là công cụ mạnh mẽ giúp nhà báo tiết kiệm thời gian và công sức. Từ việc tự động bóc băng phỏng vấn, kiểm duyệt bình luận, đến tạo nội dung tự động cho các dạng bài viết có cấu trúc như dự báo thời tiết hay báo cáo tài chính, AI giúp các nhà báo tập trung vào các nhiệm vụ quan trọng hơn như phân tích và sáng tạo nội dung.

Ngoài ra, AI còn hỗ trợ trong việc nhận diện nhân vật từ ảnh, video, giúp lưu trữ và tìm kiếm tư liệu báo chí hiệu quả hơn. Các công cụ như phân tích xu hướng cũng giúp nhà báo nắm bắt kịp thời các chủ đề nóng để khai thác theo góc độ riêng.
Những điểm nhấn nổi bật của xu hướng thế giới
Trên thế giới, AI đã và đang cải thiện quy trình làm việc của các tòa soạn bằng cách:
- Hợp lý hóa quy trình làm việc: Công cụ như Juicer của BBC giúp tổng hợp và trích xuất nội dung từ hơn 850 hãng tin toàn cầu, hỗ trợ nhà báo tìm kiếm thông tin một cách nhanh chóng.
- Tự động hóa các tác vụ thông thường: Reuter’s News Tracer giúp theo dõi các tin tức nóng, giảm tải công việc “điểm báo” thủ công.
- Loại bỏ tin tức giả mạo: AI phát hiện tin tức giả mạo nhanh chóng và đáng tin cậy thông qua các mẫu nhận diện.
- Tạo nội dung đầu ra: Công cụ như Narrative Science’s Quill giúp chuyển đổi dữ liệu thô thành các câu chuyện hấp dẫn, phù hợp với từng ngữ cảnh.
Một trong những ví dụ tiên phong về ứng dụng AI là New York Times, nơi đã sử dụng AI để kiểm duyệt bình luận, khuyến khích thảo luận mang tính xây dựng và loại bỏ hành vi tiêu cực. Công cụ Perspective API của Jigsaw giúp đánh giá mức độ độc hại của các bình luận, từ đó nâng cao trải nghiệm tương tác cho người đọc.

Nhiều cơ quan báo chí hàng đầu thế giới đã áp dụng thành công AI vào tòa soạn hội tụ, điển hình là:
- BBC với công cụ Juicer: Giúp tổng hợp và trích xuất nội dung từ hàng trăm nguồn tin tức toàn cầu, hỗ trợ nhà báo nhanh chóng tìm kiếm thông tin liên quan.
- Reuter’s News Tracer: Tự động theo dõi tin tức nóng, giảm thiểu công việc thủ công cho các nhà báo.
- Perspective API của New York Times: Công cụ kiểm duyệt bình luận dựa trên mức độ tiêu cực, giúp khuyến khích thảo luận tích cực và loại bỏ hành vi lạm dụng.
Nhân lực công nghệ và vai trò của AI trong tương lai
Dù AI mang lại nhiều lợi ích, nhưng việc sử dụng AI hiệu quả đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ. AI chỉ là công cụ hỗ trợ và không thể thay thế hoàn toàn vai trò của nhà báo – những người có khả năng phân tích và cảm nhận sâu sắc. Trong tương lai, sự kết hợp giữa AI và con người sẽ tạo nên sức mạnh tổng hợp, giúp báo chí ngày càng phát triển và thích nghi với xu hướng công nghệ hiện đại.