Chuyển đổi số (CĐS) là xu thế phát triển tất yếu trên toàn cầu, trong đó báo chí Việt Nam cũng không ngoại lệ. Với sự hội nhập mạnh mẽ, Việt Nam đã đạt được những bước tiến đáng kể trong quá trình chuyển đổi số, đặc biệt là trong lĩnh vực báo chí. Tuy nhiên, song song với cơ hội phát triển, vẫn tồn tại không ít thách thức cần vượt qua.
Cơ hội trong chuyển đổi số báo chí
Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) đã triển khai chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho các cơ quan báo chí, bao gồm:
- Nền tảng quản lý tòa soạn điện tử: Giúp đưa các hoạt động báo chí lên môi trường số, hiện đại hóa quy trình sản xuất và phân phối nội dung.
- Nền tảng phân tích thông tin mạng xã hội: Hỗ trợ theo dõi và nắm bắt dư luận xã hội, từ đó đáp ứng đúng nhu cầu thông tin của độc giả.
- Nền tảng an ninh thông tin: Bảo vệ hệ thống báo chí khỏi các cuộc tấn công mạng, đảm bảo an toàn trên môi trường số.
Ngoài ra, Việt Nam còn có các lợi thế như:
- Hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông phát triển nhanh, thuộc top 20 thế giới.
- Cơ sở pháp lý vững chắc với Luật Báo chí, Luật An toàn thông tin mạng, và Luật An ninh mạng.
- Tiềm năng ứng dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), và báo chí di động, giúp báo chí Việt Nam “đi tắt đón đầu”.
Thách thức trong chuyển đổi số báo chí
Dù có nhiều cơ hội, nhưng CĐS báo chí vẫn đối mặt với không ít thách thức lớn:
- Nhận thức và tư duy: Nhiều người làm báo chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng và lợi ích của CĐS, còn giữ lối tư duy truyền thống, ngại đổi mới.
- Hạ tầng số chưa đồng bộ: Nhiều cơ quan báo chí phụ thuộc vào các nền tảng kỹ thuật do bên thứ ba cung cấp, chưa tự chủ trong việc xây dựng hạ tầng công nghệ riêng.
- Nguồn lực hạn chế: Các cơ quan báo chí gặp khó khăn về tài chính khi phải tự chủ, trong khi nguồn thu từ quảng cáo giảm sút.
- Nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu: Đội ngũ phóng viên, biên tập viên, và kỹ thuật viên thiếu kỹ năng công nghệ, gây “điểm nghẽn” trong tiến trình CĐS.
- An ninh thông tin: Nguy cơ mất kiểm soát thông tin, sự lấn át của các nền tảng xuyên biên giới gây ảnh hưởng tiêu cực đến vai trò và vị thế của báo chí Việt Nam.
Chuyển đổi số không chỉ là cơ hội để báo chí đổi mới mà còn là nhiệm vụ sống còn trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt trên không gian mạng. Việc tận dụng cơ hội, khắc phục thách thức, và thực hiện CĐS theo lộ trình bài bản sẽ giúp báo chí Việt Nam vươn xa, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin của xã hội và bảo vệ chủ quyền quốc gia về thông tin.
